Ik geef het toe – ik vind het geweldig motiverend om een situatie te “doorzien,” ofwel een perspectief ingenomen te hebben, een kader te gebruiken dat nog niet gedeeld wordt. Alsof je iets hoort en de grap erin ervaart.
Maar ik vind het niet alleen geweldig – ik heb het ook nodig.
“Entree, betekenisstructuur, georganiseerde ervaringen, die tegelijkertijd motivatie moet genereren!
Het probleem van het rationalisme is het frame waarbinnen dingen waarde krijgen.
Tegenwoordig, als iemand roept dat hij of zij “allemaal dingen weet,” dan zit daaraan vast dat dit ook gerechtvaardigd wordt vanuit de werkelijkheid. “Ik ben helderziend,” wordt dan een statement over hoe de werkelijkheid is en leidt af (en weg) van het veel boeiender idee dat we gevangen – gegijzeld worden door onze overtuigende ervaring.
Onze overtuigingen immers scheppen deze ervaring. Als je gelooft in God, dan zie je Hem ook.
Het probleem is dat mensen allerhande onzinnigheden uit leren kramen onder het mom van diepzinnige inzichten en kennis van het Ware, terwijl ze niets anders doen dan reciteren uit hun eigen psalmenbundeltje. De gevolgen mogen duidelijk zijn. Dan werken overtuigingen als splijtstof en onbegrip en terecht.
Op het moment dat we ons realiseren dat onze overtuigingen iets arbitrairs hebben, dwz geboren worden uit de context die wij hebben leren kennen, maar dat deze helemaal niet gerechtvaardigd hoeven worden vanuit de ontologie en sterker – dat onze overtuigingen alleen de onze kunnen zijn tegen de achtergrond van onze achtergrond, vervalt de noodzaak om rechtvaardigingen te zoeken of strijd te leveren over het fundament van deze aanspraken.
Het enige dat nodig is, is een antwoord op de vraag of de relatie met deze persoon de moeite waard is.
We kunnen elkaar dan ook blijven bestoken met “onzin,” de waarde ligt daarin dat we elkaar aansteken, enthousiasmeren, onverwacht verder kunnen helpen en ons niet hoeven te ergeren aan inbrekingen op elkaars vooringenomen wereldbeeld.
Cf. Keith Haring. Is het nodig om te geloven wat hij denkt om te waarderen wat hij doet?
https://decorrespondent.nl/84/Gezien-van-bovenaf-de-drone-wordt-gewoon/16874802252-aaf41522
Zoals de soldaat in 5000 Feet is the Best het zegt, ‘Seeing the world from above doesn’t just flatten things. It sharpens them. It makes relationships cleaner.’
En waarom denkt ie die andere dingen niet?
Nou, waarom denk je?
Omdat het niet bij hem opgeroepen wordt?
Spinoza suggereerde al zoiets dat het in bepaalde omstandigheden handig zou kunnen zijn om ff te denken aan het perspectief van de eeuwigheid.
Een “drone war” is een niet zo mooie illustratie van onze bias.
Waarom noemen we een referentiekader zo? Omdat we wel begrijpen dat het daaruit is opgebouwd, maar niet hoe!
De complexiteit zit em natuurlijk daarin dat het kader soms al staat.
Trouw.nl zegt: “Over het nut van scepsis zullen filosofen niet snel twijfelen: die is de motor van de wijsbegeerte.
Dat klopt niet helemaal. Je kunt immers alleen maar sceptisch zijn over uitspraken, over dingen die al bedacht zijn. De openheid is kritiek op de aanname of vooringenomen veronderstelling. Dat je dat wel weet.
Gaat het daarom zo langzaam?
De Correspondent: “Het was de zomer van 1839 en de wereld kreeg er een ‘vernietiger van tijd en ruimte’ bij. Voor de negentiende-eeuwse mens was fotografie, net als de spoorwegen en de telegraaf, één van die nieuwe technieken die de relatie tussen mens, tijd en ruimte radicaal veranderde. Fotografie maakte het mogelijk terug te kijken in het verleden en de tijd stil te zetten.
Nonsens.
Dat deden we al. Is de Efteling, toen het nog alleen Het Sprookjesbos was, niet een attractie waar mensen op af blijven komen?
De Efteling heeft nauwelijks iets toegevoegd aan de ervaring. Alleen de ervaring van “het is in mijn ruimte,” “het lijkt echter.”
Okee, okee, okee, ik ben jullie schuldig wat op je mental state de meeste invloed heeft. En dat is natuurlijk ook wat in je bewording (je bewuftzijn) zeau levendig verbeeld wordt. Bewustzijn – verbeelding. Iets komt tot je = je verzint iets.
Ik blijf me erover verbazen – Wow. Check anders het voorwoord van The Concept of Mind.
Centraal staat het (de!) idee van de context switch. Iedere ervaring krijgt betekenis door haar context, maar in zekere zin is het niet een kwestie van krijgen, maar van hebben. Stand up comedians zijn de meesters van het in beweging brengen van dit soort switchen. De term “switch” richt de aandacht op de snelheid – het immediate karakter – waarmee dit gebeurt.
Het probleem van stand up comedy is alleen dat het nog steeds gekaderd is. Dat brengt met zich mee dat de scope van de “vervoering” ook beperkt is, dwz. beperkt wordt opgepikt. Transference is duidelijk het grootste probleem van de psychotherapie, maar dat betekent natuurlijk niet dat het niet daadwerkelijk het grootste probleem van de mens zou kunnen zijn.
Ons bewustzijn, in haar scheppende hoedanigheid, en is niet de aantrekkingskracht tussen mannen en vrouwen, die ten opzichte van elkaar iets is dat voor een groot deel onbegrepen blijft, het beste voorbeeld daarvan!
Een van de andere pijlers van het generatieve denken is het idee dat denken vaak doelgericht is – en daardoor geestvernauwend werkt, cf. zgn. tunnelvisie. Als we brainstormen, zouden we dit los(ser) moeten laten. Dit, tezamen met het concept van het referentiekader waarbij de referenties als uit het niets het kader opbouwen, hoewel juist dit proces ook proleptisch moet zijn, genereert het idee dat, hoewel het doel haar eigen kader genereert, we geestverruimend kunnen leren denken door niet vooraf een doelstelling vast te stellen, maar de situatie te laten bepalen waar we ons mee bezig zouden kunnen houden.
Ik weet absoluut niet hoe Jean Monnet het ooit gedaan heeft, maar klaarblijkelijk (Mark Leonard) hield hij zich over van alles op de vlakte en liet hij in eerste en tweede en derde instantie heel veel vrijheid aan zijn “stormers..”
De relatie geeft gewoonlijk al meer dan voldoende richting. Laat mij een aantal situaties schetsen waarin ik mij voorstel dat traditioneel doelgericht denken (rationeel) gebruikt wordt maar beter kan:
Bedenk je dat met Aristoteles rationaliteit de wending heeft genomen om zich te richten op de empirie – de wereld die zich als werkelijkheid aandient.
De kern is dat je je in de breedte en in de diepte (dwz. de hoogte) bezig moet houden met je verkenningen.
Persoonlijke illustratie: in de praktijk van het onderwijs word je gedwongen bondig te formuleren om ontwikkelingen “vast te leggen” in woorden in onpersoonlijke systemen, wat de expressie van je gevoel bij een situatie (je inschatting van een leerling) niet ten goede komt. Dit blijkt wel als je met iemand face-to-face “van gedachten wisselt” over een leerling. De context hier lijkt een kille rapportage af te dwingen, hoewel die bijna niet anders dan goede communicatie (het overbrengen van je inzichten over iemand) in de weg kan staan.
TED illustratie: “If a little boy leads, there’s no negative word for it; it’s expected. But if a little girl leads, she’s bossy.” http://t.ted.com/kWlF6at
O ja, & hoe is dat niet contsextueel?
“The mind is a powerful thang, just how powerful’s only shown in books like “The drama of the gifted child..
“Specially gifted children who are sensitive, alert and have many ‘antennae’, will quickly learn to adapt to the narcissistic needs of their parents. Their behaviour will then give the mother all the mirroring, consideration and admiration which she had missed as a child herself. The result will be that, in spite of excellent performance, the child’s own true self cannot develop.
De theorie schiet vanzelfsprekend tekort, maar er zit iets in. Datgene waar wij aan refereren als “identiteit” moet iets zijn dat niet voortkomt uit “het zelf” op een Rousseauesque manier, maar wordt bij de gratie van gebrek aan zeker weten ingevuld door een creativiteit die haar eigen creativiteit niet kan beschouwen, omdat het haar identiteit zou ondergraven.
Hoe vind je dat!
Of zou het wellicht andersom werken.. Dat de mind produceert waar de mind in terecht komt.
Ik verzand nu natuurlijk ook in herformuleringen, dus wellicht wordt het tijd een scherpere – rake en meer preciserende – aanduiding te geven voor hetgeen we hier mee bezig zijn.
Een term die beter oproept waarom onze situatie werkelijk hoopvol is. Ook omdat onze vrijheid – onze bevrijding, niet voor niets een gerund, veel dichterbij licht dan menigeen verwacht. En dat zonder goden!
Nog altijd geldt op scholen voor journalistiek en de meeste redacties de mantra dat journalistiek meer wetenschap dan kunstvorm is: je gaat op zoek naar de Feiten, die vormen de Waarheid en daar ben je als journalist de Boodschapper van. Dat elk verhaal doorspekt is van subjectieve interpretatie, wordt door de meesten nog altijd postmoderne blabla gevonden: een journalist vertelt slechts ‘wat er speelt.’
In een tijd waarin instituties nog in hoog aanzien stonden en bijna alle relaties top-down en eenrichting waren, zoals in het verzuilde Nederland van de jaren vijftig, kwam je hier nog wel mee weg. Maar in een tijd dat autoriteit niet vanzelfsprekend is en achting voor instituties plaatsgemaakt heeft voor vertrouwen in personen, kom je met zo’n houding niet heel ver.
Integendeel, dan ga je langzaam maar zeker tot de meest gewantrouwde instituties van het land behoren.
Het alternatief? Een kerk worden. En preken voor lege zalen.†
Eindelijk klinkt dit als een echte zin!
† Rob Wijnberg – https://decorrespondent.nl/3498/Waarom-u-mij-nog-minder-vertrouwt-dan-politici-en-bankiers/702714979494-4a54ca5e 16 oktober 15
https://decorrespondent.nl/3486/Waarom-we-steeds-opnieuw-afscheid-moeten-nemen-van-onze-identiteit/700304293458-79bc5031
Het is het narcisme van het kleinste verschil: ‘Ik haat de ander omdat hij net niet is wat ik ben,’ diagnosticeert De Cauter. ‘Hij komt zo dicht bij mij dat hij mijn identiteit bedreigt.’
Zijn advies luidt die gevaarlijke fictie los te laten. ‘Wat we moeten doen, is niet romantisch vasthouden aan een verloren identiteit die we projecteren in een geïdealiseerd verleden of een utopische toekomst (als herstel van dat verleden, zoals in het nationalisme of mutatis mutandis in het fundamentalistische kalifaat), maar onze identiteiten vermenigvuldigen door de rijkdom van de verscheidenheid te omhelzen en de wording van de globalisering te affirmeren. We moeten steeds opnieuw afscheid nemen van onze identiteit.’
https://decorrespondent.nl/3491/Deze-suggesties-deden-jullie-voor-het-Politiek-Lexicon/701308745973-9bd092f2
Veel van deze concepten hangen nauw samen met wat wel cognitief kapitalisme genoemd is, en het bespreken daarvan zal een goede manier zijn om veel van de onderliggende concepten te thematiseren.
Een derde groep concepten zou ik bestuursconcepten willen noemen. Daarbij horen bepaalde retorische constructies die bestuur legitimeren. Veel van de hier genoemde concepten lijken sterk in de lijn te liggen van het neoliberale idee dat er geen alternatieven zijn voor de manier waarop het sociale en politieke leven ingericht is. Deze concepten zou ik daarom willen zien als de bestuurlijke infrastructuur van hedendaags kapitalisme.
https://decorrespondent.nl/3470/Als-deze-rapporten-over-de-politie-nu-eens-niet-in-een-la-waren-beland/697090045410-a0218e5f
Reden voor de politie om de zogenoemde ‘tegensprekers’ in te voeren, mensen die als rol hebben om een rechercheteam actief tegen te spreken om zodoende rechercheurs te dwingen om na te denken of ze wel op het goede spoor zitten. Focus constateert dat de politie in twee van de drie onderzochte regio’s tegensprekers ‘alleen in uitzonderlijke gevallen’ inzet. Het is de vraag of zo’n vrijblijvende aanpak ‘wel voldoende voorwaarden biedt om tunnelvisie tegen te gaan.’
Met andere woorden: tien jaar na de invoering van het programma om tunnelvisie tegen te gaan, negeren veel rechercheteams dat beleid grotendeels.
“Maar dat is ook niet te vermijden, toch?
“One national finance committee member in the room, fed up with the campaign’s response to the email scandal, called him out. “It’s not about facts, Joel,” the bundler said. “The facts may be on our side, but we need to argue more than that. We’re losing, and you in the campaign need to take notice and change strategy.”
“Benenson shot back: “I disagree. We’re not losing. We lost ground, yes, but we’re not losing.
Maar hoe voelt het?
Laten we eerst es denken op niveaus:
Politico.eu: “4. She get locked in the bad-news-bad-polls spiral and ends with a whimper, not a bang. Last time, every Hillary firewall fell (remember the super delegate firewall?) and the self-reinforcing cycle devoured her.
Oplossing 1. “Stop the news from turning bad;
Oplossing 2. “Stop the turning by moving up a level, and resolutely show the meaninglessness of the cycle, i.e. its dynamics, side effects, and arbitrary nature.
“Je geeft me een kutgevoel!
Zo’n kritische noot veronderstelt gewoonlijk de intentionaliteit van die ander, omdat de context de ervaring van het slachtoffer overheerst.
