Vleugelslagen in de ecologie van de geest
 

Obsessies zijn een middel, maar waartoe

“Want we leven in het obsessietijdperk[..]

Dit is een paradox. Maar het is volkomen helder vanuit de ecologie van de gedachtes dat identiteit alleen bepaald kan worden door succes en dat we met elkaar zouden moeten wedijveren.

“Hoe zijn we eigenlijk in dit obsessietijdperk terechtgekomen?

Hoe gaat Lynn dit aanpakken?

“Waar Susan Sontag het over slavernij had, daar sprak Roosegaarde van slachtofferschap en gevangenschap. Toepasselijk: ‘obsessie’, afkomstig van het Latijnse obsessio, was oorspronkelijk een oorlogsterm [te weten: een beleg – het stadium voor de bezetting of de bezetenheid].

Maar ik wilde, juist, de short cut. Of het metanivo. Het een bleek tot het ander te leiden.

“Maar vooral is de grote aantrekkingskracht van obsessie nu wat al in de alleroudste betekenis ervan besloten lag: dat je omsingeld wordt, dat de obsessie van buitenaf komt en je overmeestert. De obsessie is daarmee groter dan het individu. En juist dat maakt het zo aanlokkelijk, want in de eenentwintigste eeuw moeten we het vooral met onszelf stellen: autonomie, initiatief en ‘het beste uit jezelf halen’ zijn de moderne geboden. Dat is vermoeiend, eenzaam misschien ook. Een obsessie biedt een uitweg: die belooft volharding, focus en succes, zonder dat je het echt helemaal zelf hoeft te doen – als een onverwachte lift terwijl je dacht dat je het hele eind naar huis moest lopen.

Automated passion?

“Zie ook Ritalin, toch een soort obsessieve focus in een pilletje, op grote schaal voorgeschreven aan kinderen en volwassenen met aandachtsproblemen maar ook volop geconsumeerd door studenten, schrijvers en kenniswerkers zonder ADD.

Want het werkt voor iedereen “hetzelfde.

Passionate – en dan weer te gaan ervaren wat het betekent om er niet mee bezig te zijn.. Waarom? Toch?

Hoe kun je ook maar iets groots bereiken zonder allesoverheersende drive?

 

† Lynn Berger – https://decorrespondent.nl/7847/vroeger-had-je-hobbys-nu-moet-je-een-obsessie-hebben/1576387777041-2b8a3b4d 20 januari 18


Cuius religio, eius regio

“Volgens Putnam verdwijnt de sociale samenhang uit de Verenigde Staten. Buren kennen elkaar niet meer, kerken lopen leeg, families vallen uiteen. In je eentje naar de bowlingbaan gaan, het werd het symbool voor het nieuwe Amerikaanse individualisme.

Liberalisme zonder context!

“De nep-artikelen hebben op zichzelf nauwelijks invloed, schrijven de onderzoekers. Bijna niemand gelooft ze. Maar ze doen wel iets anders: het vertrouwen in de traditionele media neemt er schrikbarend door af, omdat mensen níets meer geloven.

Want er is niets meer om in te geloven. Geloof bestaat slechts als sociale constructie.

 

† Guus Valk – https://www.nrc.nl/nieuws/2018/01/17/die-stem-op-trump-was-onze-middelvinger-naar-de-wereld-a1588703 17 januari 18


Trickle down philosophy of science

Als mensen denken dat het doorgronden van de oorzaken van hun psychologische probleem ergens toe leidt, komt dat voort uit de empirische cyclus.

Maar de virtuoze hermeneutiek wijst nu duidelijk de andere kant op.

Het virtuoze karakter ervan kan dan ook slechts bestaan bij de gratie van de ellips, hetgeen we het meest in het oog springend waarnemen in de esthetica.


“Not rational” is not “irrational” except when thought of rationally

“Chinese President Xi Jinping has been universally praised for his strategic acumen, but this all looks too clumsy.

Something is wrong with analysis: for it is designed to work afterwards.. What I mean iz – it is all analyzed against the backdrop of the zero-sum game. Or well, it looks this way. ’tis all framed as a Great Game that may be played with depth and cunning – but ’tis a game like chess. A Game possibly with more than one adversary, but still linear.

The Anglosaxon way. Because ’tis a game playing unfairly is permitted. Right? A powerful tackle that sends off the best and brightest may not be true sportsmanship but ’tis all in the game. I find this interesting. U – I would expect that the metaphor of the game would lead one to look at the world in a soft a playful light, but on the contrary the Anglo-american version of “sportsmanship” seems to lead one to look at everything as if it is a game, think of things in terms of winning and losing and think of rewriting the rules of the game (for instance the tax code) simply as smart (or rather cunning).

Such loss!

 

† Bruno Maçães – https://www.politico.eu/article/how-china-bungled-its-coming-out-party/ 29 december 17


Als alles toch een ander effect kan hebben dan verandert dat de zaak

“Na een jeugd vol „mini-trauma’s” werd Palsgraaf een onzekere, verlegen volwassene, die constant stress voelde over wat anderen van haar dachten. Tot de dag dat haar moeder stierf aan kanker. „Dat was een keerpunt”, vertelt Palsgraaf. „Ik dacht: als ik ook op mijn 64ste moet sterven, dan wel nadat ik van mijn leven heb genoten en iets positiefs heb neergezet. Nu, twaalf jaar later, voldoet de 47-jarige Palsgraaf aan alle vijf kenmerken van posttraumatische groei.

We zijn immers geen machines. Ons bewustrzijn beweegt in ondoorgrondelijke stappen – niet volgens wegen.. eerder volgen de weeën.

Maar hoe kunnen we hiervan leren zonder “meten is weten?”

Blijft het niet problematisch – aan je kleven – je hiervan los te rukken?

“Het idee dat tegenslag de aanzet kan geven voor een positieve verandering is al duizenden jaren oud. Het is terug te vinden in allerlei religies, mythen en verhalen. Maar pas vanaf eind jaren negentig wordt het ook wetenschappelijk bestudeerd, aangedreven vanuit de positieve psychologie, die focust op thema’s als kracht, weerbaarheid, vriendschap, geluk en levensvreugde.

Het kan pas wetenschappelijk onderzocht worden als het denkbaar is dat het voorspelbaar is. Maar als een oordeel erover zal zeggen dat “het niet mogelijk is” – wat zullen dan de kansen zijn? Welke actieradius gaat uit van Sartres mantra?

Als je bent opgevoed met het idee van een vrije wil, heeft dat dan geen enkel effect? Andersom: als je streng (consequent) bent opgevoed met het idee van predeterminatie, maakt dat dan helemaal niets uit?

Wat niet mogelijk is, is niet mogelijk. Maar als we dat niet kunnen vaststellen, waarom zouden we dan conservatief zijn?

En ik maar denken dat Churchills “black dog of dee” een treffend voorbeeld was!

“Er is ook de nodige kritiek op het idee van posttraumatische groei en het onderzoek ernaar. Een van de problemen is dat er vaak geen nulmeting bestaat van het welbevinden van de persoon vóór het trauma. Hoe kun je dan objectief vaststellen of een persoon is gegroeid? Bovendien kan het slachtoffers de druk opleggen dat ze ‘sterker’ uit een negatieve ervaring moeten komen. Als het niet lukt, kan het ze dieper in de ellende brengen.

Exact. Subjectieve bayesiaanse statistiek. Ellipsisme. Hoop geeft geen druk toch?

Hoe keek de Buddha daar ook weer tegenaan?

 

† Ykje Vriesinga – https://www.nrc.nl/nieuws/2017/12/27/een-trauma-kan-het-begin-zijn-van-geluk-a1586338 27 december 17


Staat Of Valt [Schrödingers chimp]

“Voorheen was bitcoin voor deze ‘financiële politie’ een amusant experiment, waarvan vooral de achterliggende blockchaintechnologie als veelbelovend werd gezien. Waarschuwingen golden vooral de consument. Maar twee ontwikkelingen deden het alarm daarna af gaan.

Wat we samen doen, blijft onvoorspelbaar. Vanwege onze interactie.

“De grote vraag daarbij blijft of de huidige ontwikkeling van de waarde van bitcoin een zeepbel is. Het antwoord is, en blijft, lastig. Onder veel zeepbellen ligt een soort van intrinsieke waarde. [..] Zelfs onder normaal geld zitten goudreserves, hoe gering soms ook. Zelfs een tulp was nog een tulp.

Een prop. Ook mooi in de echt voortijdse betekenis van het woord: iets wat de boel omhoog houdt.

“Daar tegenover staat dat de toestroom van steeds maar nieuwe gegadigden, essentieel voor elke financiële piramide, misschien nog lang niet is opgedroogd. Dat potentieel is enorm: bitcoin is de eerste financiële hype waar heel de wereld, inclusief Azië, aan meedoet. Als bitcoin alsnog vooral een geloofsartikel is, dan kan alleen een schok de apostelen wakker schudden.

Geloof staat of valt met.. geloof. Zou Kierkegaard net zo hard de diepte van de crash induiken als de diepte van de fenomenologie?

 

† Maarten Schinkel – https://www.nrc.nl/nieuws/2017/12/27/waarde-van-bitcoin-staat-of-valt-met-geloof-en-overtuiging-a1586321 27 december 17


Honor, Family, Strength – Labyrinthine thought

„De plaatsen waar heel uiteenlopende mensen elkaar van oudsher tegenkomen – kerk, kantoor, café, sportclub, school – verliezen die verbindende functie steeds meer.

Omdat ze helemaal niet “heel uiteenlopende mensen” verbinden!

“In plaats daarvan trekken mensen zich terug achter een „digitale deur […] en nemen alleen nog kennis van ideeën die hun groepsgevoel en mening bevestigen”.

Maar wanneer deden we dit niet? Maar het gaat hier om het idee van de “zelfversterkende bubbel” (het bewustzijn).

„Het is vaak lastig feiten en verzinsels van elkaar te onderscheiden”, zei Willem-Alexander, verwijzend naar de actuele discussie over nepnieuws.

In feite is het onmogelijk: aangezien zowel feiten als verzinsels ons gewoonlijk alleen in de vorm van de verbeelding laten kennen.

 

† Emilie van Outeren – https://www.nrc.nl/nieuws/2017/12/25/de-koning-wil-dat-zijn-onderdanen-uit-hun-zelfversterkende-bubbel-kruipen-a1586175 25 december 17


WTF ’tis all a (zero-sum) game..

“Economie is onderdeel van de ethiek of behoort dat te zijn. Dat vraagt om een visie die ondeugd
bestraft en deugd beloont.

En niet zoals de Angelsaksische wereld getuigend van “’tis all legit, man!

Maar hoe is het eigenlijk mogelijk dat economie wordt beschouwd als wetenschappelijk en niet als maatschappelijk? Ofwel onpersoonlijk en niet hermeneutisch? Dat kan alleen maar als de atomen van de economie in hun grote getale voorspelbaar bewegen: dan wordt de economie een statistisch spel met wiskundige regelmatigheden in plaats van een veld van niet (goed) te reduceren beslissingen.

Zou het zo kunnen dat Adam Smith, door ervan uit te gaan dat voor iedereen het eigenbelang prevaleert zodat het mogelijk wordt de merites ervan te tonen maar ook een voorspelbaar elementair bouwblokje te definiëren, de economie aan de verkeerde kant van de tweede demarcatie heeft weten te krijgen: bij de exacte beta’s en niet bij de onvoorspelbare gamma’s?

Hoe maak je immers onvoorspelbaarheden schijnbaar voorspelbaar? Met statistiek. Dan lijkt het bewustzijn geen enkele rol meer te spelen. Dat kan ook helemaal niet, aangezien het bewustzijn zelf in een wiskundige vorm onmogelijk zichtbaar te maken is. (Althans – gebber moet het niet worden.)

Middels statistiek kun je alle interessante subtiliteit, mits je het betrouwbaarheidsinterval maar groot genoeg neemt, wegbombarderen.

“Hij suggereerde daarmee dat de Duitsers de neiging hebben de schuldvraag te stellen in plaats van
het probleem te verhelpen – waarna er nog eens op werd gewezen dat het Duitse Schuld een morele en
financiële betekenis heeft, net als in het Nederlands trouwens.

Maar de economie is zoals de psychologie een maatschappelijke discipline: een plek waar descriptie en prescriptie bij elkaar komen, als we Taylors hermeneutische concept van zelfinterpretatie (articulatie) erop toepassen. De hermeneutische cirkel die een cirkel is zoals de vicieuze of de virtuoze cirkel dat is – alleen van bovenaf een cirkel.

En het allerbeste voorbeeld van het samengaan van descriptief en prescriptief is natuurlijk Marx.

“Marx’ volgelingen gingen de barricaden op omdat ze geloofden dat het communisme moreel verheven was
boven het kapitalisme – niet omdat ze bezield waren door de marxistische economie.

Maar natuurlijk wel omdat ze zagen dat het mogelijk was – wat mogelijk niet het geval was, maar waar de ruimte zit.

 

† Gideon Rachman – https://www.nrc.nl/nieuws/2017/12/22/waarom-de-duitsers-gelijk-hebben-over-de-economie-a1586018 22 december 17


terug in het heden

de zon gonst in haar eigen schaduw
we strekken onze vleugels uit
verlangend reikt je blik
voorbij de branding
verder, terug


Buiten je of juist daarbinnenin

“Practical jokes? Daarvoor heeft Clooney geen tijd meer, zegt Damon.

“Die reputatie hield hij over aan (tv-serie) E.R., toen had hij zeeën van tijd. Nu is George acteur-schrijver-regisseur-producer en heeft hij ook nog een tweeling. Ik mis het soms wel. Tijdens de opnames van The Monuments Men (2014) liet hij mijn broeken elke week een paar centimeter innemen zodat ik dacht dat ik dikker werd.†

Prachtig: deze omkering zit in alle waarneming!!

 

† Coen van Zwol – https://www.nrc.nl/nieuws/2017/11/14/we-waren-allemaal-in-de-greep-van-withete-woede-14016413-a1581135 14 november 17