Waarom de andragologie haar fundamenten nog niet ontdekken kon

Een profetie dan: steeds weer zullen zich nieuwe bewustzijnswijzen vormen en openbaren. Opmerkelijk, onverwacht. Meer dan dat: andersoortige wijzen van.. transport:

“Dromen is de 74-jarige Wesseling niet verleerd.

Dromen in de meest zuivere vorm is gewoon: zien wat er niet is. Dat kan dus niemand verleren, zeker volwassenen niet.

“Andragologen raakten hun baan kwijt en verdwenen van de universiteiten, hun boeken uit de bibliotheken en de term andragologie uit het vocabulaire. Alsof de hele wetenschap nooit had bestaan.

Wetenschap kan het natuurlijk ook nooit zijn geweest.

“Een studie naar de effecten van welzijnswerk op volwassenen, bijvoorbeeld, zoals pedagogen kijken naar invloed van opvoeden op kinderen.

Dat klinkt als de virtuoze cirkel: het hermeneutisch proces.

“Maar eigenlijk is de definitie nooit vast komen te staan, zegt onderzoeker Maaike de Boois. [..] „Sommigen noemen het veranderkunde, anderen vinden dat weer een vies woord. Het is niet te doen! Wat je ook opschrijft, het klopt nooit helemaal.

Dat kan niet waar zijn, maar toch is het een goed idee het open te laten.

“Als andragoloog ga je met het subject een relatie aan. Je wilt niet alleen verklaren, je wilt óók veranderen. Dat is het grote verschil met andere studies.

Maar waarom wil je veranderen? Omdat je ergens beseft dat dat het is wat het om gaat. Omdat je wil leren. Leren betekent niet weten.

“Er heerste geloof in de maakbaarheid van de samenleving.

Maar het model was verkeerd: je kunt de samenleving niet maken omdat het leeft. Maar je kunt haar wel veranderen door ideeën geloofwaardig te maken.

„Hij wilde sociale verbetering door verandering. Maar wat die verbetering dan ís, het normatieve aspect, daar kwam hij niet uit. Hij raakte erover in de knoop.” En terwijl jonge andragologen hunkerden naar de praktijk, vluchtte Ten Have, zoals een vakgenoot zei, nog verder in „de ijle hoogte der abstractie.” Ook zijn opvolgers kwamen er niet uit.

Da’s dus niet zo vreemd. Maar het was wel het juiste idee.

“Maar het ergste vond hij dat mensen het woord andragologie niet meer toelieten in hun denken. „De sector was verdacht gemaakt, andragologie een scheldwoord geworden.

Ook dat is goed te begrijpen: het transionele denken is ook zo te framen.

„Kijk naar de ongelijkheid in de wereld. Discriminatie, het onbegrip tussen culturen, dat zijn tekorten die de andragologie poogt op te heffen.

En toch had ik dit, opkomst en ondergang van een poging om de hermeneutiek uit te werken, niet echt verwacht: ondanks Edward de Bono’s New Renaissance..

† Freek Schravesande – https://www.nrc.nl/nieuws/2018/05/09/een-studie-om-de-hele-wereld-te-verbeteren-a1602317 9 mei 18