De derde weg is geen gulden plantage middenweg

“Stel je voor… Een goede fee vertelt dat ze jou zal veranderen in een superheld. Maar je moet eerst beslissen wat voor kleur cape je wilt. Een rode of een groene. De rode cape stelt je in staat om tegen het kwaad in de wereld te strijden. Denk aan armoede, ziekte en haat. Met de groene cape kun je vechten voor het goede. Zoals rechtvaardigheid, gezondheid en liefde. De vraag is: welke cape kies je?

Het probleem is de binariteit van de keuze. Dat lijkt een goed idee, want het genereert een dilemma, maar in de eerste plaats stuurt het de gedachten op de verkeerde wijze. Maar bovendien gaat het uit van het idee dat we elke keuze kunnen reduceren tot een keuze tussen twee opties. Maar dan bouw je het probleem erin: je zou kunnen stellen dat er dan sprake is van het tegenovergestelde van een cirkelredenering: je bouwt een vicieuze cirkel die je in kringetjes laat gaan. En dan verlies je de vrijheid die het denken heeft te bieden.

“Het probleem met dat brein is wel dat het beter is in het waarnemen van problemen dan van kansen. Iets wat psychologen de ‘negativity bias’ noemen.

Maar dat lijkt toch vooral een kwestie van training, ofwel africhten. Vanzelfsprekend is het makkelijker kritisch te zijn, omdat het doelwit al bekend is. Veel moeilijker is het, natuurlijk, uit te gaan van de “oplossing,” want die bestaat alleen als mogelijkheid die bedacht moet worden. Zo is Star Trek moeilijker dan Star Wars. En het mislukt eerder.

Of denk aan het verschil tussen regisseurs en recensenten.

Maar hoe komen we, om maar een beginnetje te maken, met optie 3? Hoe helpt het een derde kleur toe te voegen?

Laten we zeggen: geel. Met geel zie je af van de problemen/kansen dichotomie en kies je voor kunst, expressie, muziek, grottekeningen, aantekeningen, filosofie, flamenco, psychonautica, sensualiteit, astronomie, verlangen.

Ons vermogen tot abstraherende verbeelding dient ontwikkeld, want het ons een hoogste goed en ons allereerste recht en we zijn pas net begonnen!

† Ben Tiggelaar – https://www.nrc.nl/nieuws/2018/04/06/kies-jij-de-rode-of-de-groene-cape-a1598458 6 april 18