WTF ’tis all a (zero-sum) game..
“Economie is onderdeel van de ethiek of behoort dat te zijn. Dat vraagt om een visie die ondeugd
bestraft en deugd beloont.
En niet zoals de Angelsaksische wereld getuigend van “’tis all legit, man!
Maar hoe is het eigenlijk mogelijk dat economie wordt beschouwd als wetenschappelijk en niet als maatschappelijk? Ofwel onpersoonlijk en niet hermeneutisch? Dat kan alleen maar als de atomen van de economie in hun grote getale voorspelbaar bewegen: dan wordt de economie een statistisch spel met wiskundige regelmatigheden in plaats van een veld van niet (goed) te reduceren beslissingen.
Zou het zo kunnen dat Adam Smith, door ervan uit te gaan dat voor iedereen het eigenbelang prevaleert zodat het mogelijk wordt de merites ervan te tonen maar ook een voorspelbaar elementair bouwblokje te definiëren, de economie aan de verkeerde kant van de tweede demarcatie heeft weten te krijgen: bij de exacte beta’s en niet bij de onvoorspelbare gamma’s?
Hoe maak je immers onvoorspelbaarheden schijnbaar voorspelbaar? Met statistiek. Dan lijkt het bewustzijn geen enkele rol meer te spelen. Dat kan ook helemaal niet, aangezien het bewustzijn zelf in een wiskundige vorm onmogelijk zichtbaar te maken is. (Althans – gebber moet het niet worden.)
Middels statistiek kun je alle interessante subtiliteit, mits je het betrouwbaarheidsinterval maar groot genoeg neemt, wegbombarderen.
“Hij suggereerde daarmee dat de Duitsers de neiging hebben de schuldvraag te stellen in plaats van
het probleem te verhelpen – waarna er nog eens op werd gewezen dat het Duitse Schuld een morele en
financiële betekenis heeft, net als in het Nederlands trouwens.
Maar de economie is zoals de psychologie een maatschappelijke discipline: een plek waar descriptie en prescriptie bij elkaar komen, als we Taylors hermeneutische concept van zelfinterpretatie (articulatie) erop toepassen. De hermeneutische cirkel die een cirkel is zoals de vicieuze of de virtuoze cirkel dat is – alleen van bovenaf een cirkel.
En het allerbeste voorbeeld van het samengaan van descriptief en prescriptief is natuurlijk Marx.
“Marx’ volgelingen gingen de barricaden op omdat ze geloofden dat het communisme moreel verheven was
boven het kapitalisme – niet omdat ze bezield waren door de marxistische economie.
Maar natuurlijk wel omdat ze zagen dat het mogelijk was – wat mogelijk niet het geval was, maar waar de ruimte zit.
† Gideon Rachman – https://www.nrc.nl/nieuws/2017/12/22/waarom-de-duitsers-gelijk-hebben-over-de-economie-a1586018 22 december 17
