Paradigm switch or Paradigm twitch
“In het scheppingsverhaal van de Maori is de mens familie van de zee, de wind en het bos. In het verhaal dat mij altijd is verteld, overheerst de mens die natuur juist. Hij is immers naar het evenbeeld van God geschapen.
En op de laatste werkdag opgestaan. Maar biedt zo’n scheppingsverhaal niet het allersterkste kader voor een cascade van gedachten die zich een kant op bewegen? Wordt het niet toch waarschijnlijker, als jij op die laatste dag geschapen bent, dat jij een uitzonderlijke positie inneemt?
We houden van zelfvertrouwen. We verwarren het met persoonlijkheid. In de context van gebrek aan tijd leidt zelfvertrouwen tot snelle beslissingen, waar we ons door kunnen laten leiden. Maar dat brengt ook met zich mee dat iets overdenken zich associeerd met gebrek aan zelfvertrouwen. The early bird catches the wyrm, but it also defines the time table of the working class.
“Die andere reden is de botsing van wereldbeelden en denkkaders: op het moment van ondertekening in 1840 kennen de Maori het concept bezit niet zoals de kolonisten dat kennen. Zij definiëren de relatie met de natuur als precies dat: een relatie, zoals je die met een broer, neef of voorvader hebt. De rivier bezit zichzelf. Of in Maoritermen: de rivier is zichzelf.
Vanuit de context-Bateson verwacht je dat een meer primitieve samenleving taal meer relationeel gebruikt en niet zoals wij object-georiënteerd of object-oriënterend. Maar de pointe moge gemaakt zijn: hoe herken je een concept dat je niet kent? Je haalt je schouders erover op.
“Het probleem: de possums zijn te succesvol, vooral in het reproduceren van zichzelf. Daarbij en daarvoor vreten ze alles kaal en decimeren ze complete vogelsoorten. De mens wil dat niet en grijpt in: ze worden met pesticiden en kogels gedood. Het is een klassiek vraagstuk: waar eindigt mijn vrijheid, en waar begint die van jou?
Maar klassieke vraagstukken maken ook klassieke denkfauten: het model dat wij atomen (subjecten) zijn in een waterballet (de objectieve ruimte in het Westen) of een atoomrooster (de objectieve ruimte in het Oosten).
Bron: Thijs Middeldorp – https://decorrespondent.nl/4447/Wat-als-een-rivier-rechten-krijgt-/893360066841-7a6a5bdc 7 mei 16
